Het statuut van zelfstandige in bijberoep: wat houdt het in?
Als zelfstandige in België betekent dat je een beroepsactiviteit uitoefent zonder ondergeschiktheid. Met andere woorden, je bent je eigen baas.
Het is mogelijk om te kiezen tussen het statuut van zelfstandige in hoofdberoep en dat van zelfstandige in bijberoep.
De zelfstandige in hoofdberoep oefent geen andere activiteit uit. Hij is niet ondergeschikt aan een werkgever door middel van een arbeidsovereenkomst.
Terwijl de zelfstandige in bijberoep, aan de andere kant, een andere beroepsactiviteit uitoefent als hoofdberoep (deeltijd of voltijds) en hiervoor een arbeidsovereenkomst heeft afgesloten met een werkgever.
Bijvoorbeeld: Sophie is verpleegster en wil een nagelsalon openen naast haar werk in het ziekenhuis. Ze kan het statuut van zelfstandige in bijberoep aannemen. Haar hoofdactiviteit zal haar werk als verpleegster zijn, waarvoor ze een arbeidsovereenkomst heeft getekend. Maar ze oefent haar nagelactiviteit uit als een secundaire activiteit, als zelfstandige in bijberoep.
Zoals je hebt begrepen, zullen we ons in dit artikel concentreren op de juridische regels en voorwaarden die van toepassing zijn op het statuut van zelfstandige in bijberoep.
U vindt de regels met betrekking tot het statuut van zelfstandige in hoofdberoep in dit artikel > Zelfstandig worden in België: Handleiding - Welexit
Wat zijn de voorwaarden om zelfstandige in bijberoep te worden?
In België moeten bepaalde voorwaarden worden nageleefd om zelfstandige in bijberoep te worden.
Ten eerste moet je 18 jaar oud zijn.
Bijvoorbeeld: Anthony is 17 jaar oud. Hij is minderjarig en kan daarom niet zelfstandig in bijberoep zijn.
Vervolgens moet je als "bekwaam" worden beschouwd en beschikken over je burgerlijke en politieke rechten.
Bekwaam zijn betekent dat je je rechten zelfstandig kunt uitoefenen. Je hoeft niet door iemand vertegenwoordigd te worden.
Bijvoorbeeld: Een minderjarige persoon is meestal onbekwaam omdat hij vertegenwoordigd moet worden door zijn ouders.
Je moet ook de nationaliteit hebben van een lidstaat van de Europese Economische Ruimte. Anders moet je beschikken over een beroepskaart die je toelaat om als zelfstandige in België te werken.
Bovendien, als je jouw activiteit uitoefent in Brussel of Wallonië, moet je basiskennis hebben van bedrijfsbeheer.
Er zijn verschillende manieren om deze kennis te verkrijgen.
Als je een hoger diploma hebt, zoals een bachelordiploma, een masterdiploma, ... dan ben je automatisch in het bezit van basiskennis bedrijfsbeheer, ongeacht welke studie je hebt gevolgd.
Als je tijdens je secundaire opleiding vakken hebt gevolgd in economie, boekhouding of bedrijfsbeheer en je hebt je CESS (het Franse diploma voor basisscholen) behaald, dan heb je ook toegang tot deze basiskennis.
De laatste mogelijkheid is om je in te schrijven bij een opleidingsinstelling (EFP in Brussel en IFAPME in Wallonië) of om het examen van het centraal examencomité van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest af te leggen.
Bijvoorbeeld: Hugo heeft economie gestudeerd tijdens zijn middelbare school en heeft zijn diploma behaald. Hij heeft basiskennis van bedrijfsbeheer.
In sommige gevallen moet je ook beroeps- of intellectuele kennis hebben. Dit kan een diploma zijn of beroepservaring.
Bijvoorbeeld: Om een kapsalon te openen, moet je ten minste een opleiding volgen.
Naast het aantonen van je ondernemersvaardigheden, moet je ook een vergunning of licentie verkrijgen om bepaalde zelfstandige activiteiten uit te oefenen.
Bijvoorbeeld: Dit geldt voor aannemers van openbare werken, handelaren die tabak of alcohol verkopen, slagers, ...
Tot slot, om het statuut van zelfstandige in bijberoep te verkrijgen, moet je een andere betaalde activiteit als hoofdberoep uitoefenen. Dit betekent dat je een werknemer moet zijn, voltijds of ten minste deeltijds.
Afhankelijk van je beroep, voldoe je aan deze voorwaarde als:
- je arbeider, bediende of ambtenaar (behalve een benoemde leerkracht) bent en ten minste deeltijds werkt
- je benoemde leerkracht bent en ten minste 60% van een voltijdse baan presteert
- je op brugpensioen bent of werkloosheidsuitkeringen, ziekte- of arbeidsongeschiktheidsuitkeringen ontvangt en toestemming hebt om een bijkomende activiteit uit te oefenen.
Wat zijn de wettelijke verplichtingen van de zelfstandige in bijberoep?
Hoewel de hoofdactiviteit van de zelfstandige in bijberoep die van een werknemer is, valt hij toch onder het statuut van zelfstandige voor zijn secundaire activiteit.
Dit betekent dat hij dezelfde verplichtingen heeft als de zelfstandige in hoofdberoep.
Hij moet dus een eenmanszaak of een vennootschap oprichten en deze inschrijven bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO).
Daarnaast moet hij een zakelijke rekening openen om zijn activiteit te financieren.
Aangezien hij zelfstandige is, moet hij de aangifte van aanvang van zijn activiteit invullen om onderworpen te worden aan de BTW. Hij kan het formulier online invullen of dit via zijn boekhouder of een erkend ondernemingsloket doen.
Tip: Wanneer je een nieuwe activiteit start, is het erkend ondernemingsloket een kantoor dat je helpt bij het regelen van de vereiste formaliteiten. Het is een voorkeursgesprekspartner voor bedrijven en maakt hun leven gemakkelijker.
Je moet je ook inschrijven bij een ziekenfonds om de nodige verzekeringen af te sluiten.
Ten slotte moet je aangesloten zijn bij een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen om sociale bijdragen te betalen, waarvan het bedrag afhankelijk is van je netto-beroepsinkomen.
Heeft de zelfstandige in bijberoep dezelfde rechten als de zelfstandige in hoofdberoep?
Het feit dat je zelfstandige bent in bijberoep naast je loontrekkende activiteit geeft je geen extra sociale rechten.
Inderdaad, je bent al beschermd door je hoofdberoep als werknemer. Dit betekent dat je niet bijdraagt voor extra individuele sociale zekerheidsrechten.
Je geniet alleen van de sociale rechten die verbonden zijn aan je functie als ambtenaar, werknemer, arbeider, ...
Bijvoorbeeld: Je ontvangt geen extra kinderbijslag, noch een extra pensioen, ...
Wat zijn de voordelen van het worden van een zelfstandige in bijberoep?
Ten eerste, en dat is vanzelfsprekend, zal je een "extra salaris" verdienen. Dit kan misschien niet erg hoog zijn, maar het is een extra financiële bijdrage.
Daarnaast biedt het behouden van je werknemersbaan financiële zekerheid. Als zelfstandige ben je nooit zeker van het salaris dat je aan het einde van de maand zult ontvangen, terwijl je met een arbeidscontract zekerheid hebt.
Bijvoorbeeld: In je arbeidscontract staat het salaris dat je aan het einde van de maand zult ontvangen.
Als zelfstandige kun je je beroepskosten aftrekken en de btw terugvorderen op je aankopen.
Bijvoorbeeld: Matthieu is als zelfstandige in bijberoep een schilder. Hij moet naar zijn klanten reizen, en hij kan de reiskosten aftrekken. Onlangs moest hij nieuwe verfpotten kopen, en hij kan ook de btw op deze aankopen terugvorderen.
Je bijkomende activiteit kan je ook de mogelijkheid bieden om te diversifiëren. Je kunt nieuwe kennis opdoen en wie weet ontdek je wel een nieuwe passie.
Heb je nog vragen?
Als je nog vragen hebt, aarzel dan niet om binnen 24 uur een consult te reserveren met een advocaat vanaf € 29. Vul daarvoor gewoon dit formulier in op onze homepage.
Je kunt ook al je vragen stellen aan Mylittlelawyer, een kunstmatige intelligentie die gespecialiseerd is in Belgisch recht en waarmee je gratis binnen enkele seconden antwoorden op je juridische vragen kunt krijgen!
